تعلیم زن از دیدگاه اسلام و جامعهی امروزی!
تحقیق: نفیسه سادات
َ هَلْ يَسْتَوِي الَّذِينَ يَعْلَمُونَ وَالَّذِينَ لَا يَعْلَمُون(زمر/۹)
“آیا آنان که به سلاح علم مجهزاند با آنان که با جهل و نادانى دست به گریبانند، با هم برابرند؟”
زن نیمهی مهم از پیکر جامعه که خداوند وی را ظریف و سرشار از عاطفه آفریده، عزیز و گرامی اش داشته است.
زن کار خانهی زندگی و تربیتگاه نسل بشر است.
پیامبران را تربیت نموده، قهرمانان، دانشمندان و نابغهها را پرورش داده؛ و با وجود وی کارخانهی هستی در حال گردش است.
زن مادر است و مادر مدرسه ای است که هرگاه با تربیتِ نیک آماده شود، در واقع نسلی پاک سرشت را پرورانده و آماده کرده است.
زنان نقش بزرگی در تربیت نسل انسانی و اصلاح جامعه دارند.
زن معدن تربیت و منشاء پرورش نسل بشر میباشد.
خداوند انسان را برای عبادت آفریده است؛
عبادت کامل و بندهی شایسته بودن، با آگاهی از علوم شرعی ، شناخت کامل از احکام، برداشت درست از احادیث و تشخیص حق و باطل حاقل میگردد .
که این امور با کسب علم حاصل گردیده و بدون آموزش علم حصول اش ممکن نیست.
اسلام علم را نور، جهل را ظلمت ،علم را بینایى و جهل را کورى میداند؛ که درین الفاظ وعقاید زن ومرد هردو شامل اند.
چنانچه خداوند میفرماید!
قُلْ هَلْ يَسْتَوِي الْأَعْمَىٰ وَالْبَصِيرُ أَمْ هَلْ تَسْتَوِي الظُّلُمَاتُ وَالنُّورُ ۗ (۱۹/نور).
“بگو آیا چشم نابیناى جاهل و دیده بیناى عالم یکسان است؟ آیا ظلمات و تاریکى جهالتبانور علم و معرفت مساوى است.
پیامبر اکرم “ص” نیز فرموده اند:
(: طَلَبُ اَلْعِلْمِ فَرِيضَةٌ عَلَى كُلِّ مُسْلِمٍ)
وقتى علم در دیدگاه اسلام نور و بینایى است دستیابى به آن بر هر مسلمانى فرض است.
تمام آیات و روایاتى که درباره تحصیل علم و دانش وارد شده، همانند “یا ایها الناس” و”یا ایها الذین آمنوا” عمومى است ؛شامل مرد وهم زن میشود.
در دوران صحابه زنان جایگاه رفیعی را به خود اختصاص داده بودند.
چنانچه زنان مسلمان نزد پیامبر”ص” آمدند. و چون مردان تقاضای آموزش در روز مشخص از هفته را از ایشان کردند و رسول الله”ص” روزی را برای تعلیم زنان تعین نمودن و در آن روز نزدشان رفته به ایشان آموزش می دادند.
دختران پیامبر”ص” الگو زنان مسلمان بوند که زنان احکام شرعی و فقهی شان را از ایشان جویا میشدند.
چنانچه عروته بن زبیر”رض” میفرماید:
حل وفصل مسلهی بر صحابه دشوار شده بود لحاظا نزد حضرت عایشه”رض” رفتند و حل آن را از ایشان جویا شدند.
حضرت عایشه” رض” چهارمین راوی حدیث بودند، که در علم طب نیز مهارت داشته و شعر میسرودند.
چنانچه معاویه”رض” می گوید: در دنیا مردی را ندیدم که زبان اش گویا تر و فصیح تر از عایشه دختر ابوبکر”رض” باشد.
در کتب مختلف حدیث روایات زیادی از اشتراک زنان بر مشارکت علمی آن عصر ذکر گردیده است.
طبق برسی آیات احادیث و نقل قول های فوق ثابت میشود که آموزش علوم شرعی وعصری بر زنان مسلمان ضروریست.
جامعه اسلامی بر زنان فهمیده و مترقی نیازمند است؛ تا سبب رشد واجرای برنامه های اصلاحی بر زنان دیگر گردند و در جهت رشد و تربیت زنان برنامه های مفید را برنامه ریزی نموده و سبب تغیر مثبت در جامعهی اسلامی باشند.
تعلیم زن زیر بناءی تعلیم جامعه و علم زن مسبب علم عالم است.
تحصیل علم و کسب دانش نیز از احکامى است که بر زن و مرد در وجوب آن شامل اند.
چنانچه خداوند می فرماید:
هُوَ الَّذِي بَعَثَ فِي الْأُمِّيِّينَ رَسُولاً مِنْهُمْ يَتْلُوا عَلَيْهِمْ آياتِهِ وَ يُزَكِّيهِمْ وَ يُعَلِّمُهُمُ الْكِتابَ وَ الْحِكْمَةَ..(جمعه/۲)
“پیامبر آمده است که آیات قرآن را بر مردم بخواند و روح آنها را تزکیه کند و به آنها کتاب حکمت بیاموزد”
زن عالم الگویی شایسته برای زنان دیگر میباشد و میتواند که در مسیر اصلاح و تربیت دیگران سهم خویش را اداء نماید.
جامعه اسلامی به شکل خاص نیازمند زنان فهمیده، باسواد و علم پرور است تا دختران، خواهران و همسران امت را تعلیم دهند و تربیت نمایند و با آن ها همنشین گردند.
زنانی که از علم بیشتری بهره داشته و در جهت رشد فکری اسلامی اصلاحی و علوم ضروری عصر برای زنان پیش قدم باشند.
چون زنان اساس گذاران وتعداب سازان جامعه اند.
زنان عالم و آگاه از شرعیت و علوم محاصرآینده روشن را برجامعه رقم زده و مسبب تربیت نسل مسلمان وآگاه، جامعه نوین و آرامش جهان اسلام میگردند.
به امید پیشرفت هرچه بهتر و بیشترعلم ومعرفت زنان در جامعه اسلامی.
منابع:
زنان پیرامون پیامبر ص_محمود مهدی
انیس النسا_فیروز هروی
زن سفارش شده پیامبر ص_عمرو خالد
جایگاه زن در اسلام- مترجم مسعوده جامی