سلامتی شما، سرمایه ی دعوت
بسم الله الرحمن الرحیم
به قلم: داکتر نیلاب رنجبر
اسلام به منظور انجام درست عبادات، خیر رسانی فرد برای خود و همنوعان اش و بالاخره اعمار زمین، به صحت و سلامتی انسانها توجه خاصی داشته است و مفهوم صحت در اسلام همان مفهوم جامعی را دارا است که در آن توازن و برابری در تمامی بخش های زندگی انسان را شامل میشود، قسمی که فرد از لحاظ جسمی، روحی، روانی، عقلی، رفتاری، اخلاقی، و فطری در حد اعتدال باشد.
اسلام دین همه شمول بوده و در مورد حفظ سلامتی بدن رهنمود هایی دارد که این رهنمود ها از طرز خوردن، نوشیدن و خوابیدن شروع تا جلوگیری از بوجود آمدن امراض مزمن و تداوی آن را در بر میگیرد.
چنانچه رسول اکرم (صلی الله علیه وسلم) رهبر و الگوی مسلمانان می فرماید:
ان لبدنک علیک حقا (رواه البخاری)
ترجمه: به تحقیق که بدنت بالای ات حق دارد.
و در باب اهمیت صحت و بی توجهی اکثریت به آن؛ رسول (اکرم صلی الله علیه وسلم) می فرمایند:
نِعْمتانِ مغْبون فيهما كثير من الناس: الصحة، والفراغ (رواه البخاری )
ترجمه: دو نعمتی است که اکثر انسان های درآن غفلت می ورزند: صحت و فراغت
یکی از شاخص های مهم سلامتی نظافت است و پیرامون آن رسول اکرم (صلی الله علیه وسلم) می فرماید: نظافت جزء ایمان است.
از همین رو اسلام بر امر نظافت خیلی تأکید داشته و تمامی کتب فقه اسلامی با مبحث طهارت آغاز می شود و هر فرد مسلمان روزانه ۵ بار اعضای اساسی خود را جهت ادای نماز هنگام وضوء آنرا می شوید.
از جانب دیگر حرکت اسلامی با داشتن فهم شمولی و معتدل از دین، متعهد به احیای ارزش های اسلامی در میان مسلمانان بوده و در صدد تطبیق درست اسلام در همه بخش های زندگی بشریت میباشد و مانند سایر بخش ها زندگی به قضیه صحت و سلامتی که جزو مهمترین قضایای حیات بشر است اهمیت ویژه قایل است .
حرکت اسلامی از بدو تأسیس به قضیه صحت توجه لازم را مبذول داشته است. چنان چه امام شهید حسن البناء رحمه الله در معرفی اخوان المسلمین بزرگترین حرکت اسلامی در قرن ۲۰ می گوید که: اخوان یک نهاد ورزشی است… یعنی به همان اندازه که بالای ابعاد مختلف سیاست، اقتصاد، تعلیم و تربیه و تحصیل تمرکز دارد بالای قضیه ورزش و سلامتی افراد داخل جماعت و تمام کشور تمرکز کرده است.
حرکت اسلامی در لایحۀ کاری خویش در سال ۱۹۴۵ میلادی تحت عنوان وسایل دعوت؛ بر ساخت کلینیک ها و شفاخانه ها منحیث یکی از وسایل مهم دعوت تأکید نموده و در هنگامی که مکتب ارشاد اخوان در مصر شعبات دعوت را تقسیم بندی می کرد، در هر واحد تنظیمی یک واحد صحی متشکل از داکتران منسوب به جماعت را ایجاد کرده بودند که دارای لایحۀ مستقل بوده و مسئولیت عمومی این بخش در آن زمان به دوش دکتور محمد احمد سلیمان بوده است.
حرکت اسلامی اخوان در نشرات خویش نیز توجه ویژه یی در قضیه صحت داشته است، به همین منظور یک قسمت از مجله النذیر(هفته نامه که از طرف اخوان المسلمین نشر می شد) را برای نشر مطالب صحی اختصاص داده بودند که در آن پیرامون امراض، راه های وقایه و علاج آن نشرات داشت.
امام شهید حسن البناء رحمه الله مؤسس و بنیان گذار حرکت اسلامی اخوان در جمع وظایف و مسئولیت های دعوتگران حرکت اسلامی می نویسد که:
- به داکتر مراجعه کن. تا تو را معاینه کند؛ آنگاه بیماری های خود را در مان کن و به اسباب و ابزار سلامت جسمی و پیشگیری از بیماری ها توجه داشته باش. از زیاده روی در اموری که به ضعف و سستی می انجامد و برای سلامتی زیان آور است، دوری کن.
- در نوشیدن چای، قهوه و دیگر نوشیدنی های محرک، اسراف نکن. و جزء در موارد ضرورت از آن ها کار مبر و به طور جدی از دخانیات بپرهیز.
- به نظافت در هر چیزی، از جمله: مسکن، پوشاک، خوراک، بدن و محل کار توجه کن که دین بر نظافت استوار شده است.
- در طهارت و نظافت دقت کن و بکوش در بیشتر اوقات با وضوء باشی.
بناءً برای آنانی که برای اعلای کلمة الله در روی زمین و خیر رسانی به دیگران کار و فعالیت میکنند لازم است تا در مورد صحت و سلامتی جسمی، روحی، روانی و… خود متوجه بوده و از هر امری که سبب اختلال در صحت آنان میگردد جلوگیری نمایند و در صورتی که به مشکل و ناراحتی مواجه شدند هرچه زودتر در رفع آن بکوشند. فرد سالم و صحتمند مبدأ تشکیل خانواده سالم در نتیجه جامعه سالم می باشد.
برای حمل رسالت دعوت نیاز است تا قوی و مستحکم بمانیم و این قوت بدون سلامتی جسمی هرگز امکان پذیر نیست و این امر باید از قیادت به قاعده منتقل گردد. با جسم و روان خود منحیث امانتی از جانب الله متعال تعامل نمائیم. رسول اکرم (صلی الله علیه و سلم) می فرمایند که « مؤمن قوی نسبت به مؤمن ضعیف در نزد الله متعال بهتر و برتر است ».
نکات ذیل منحیث کلیات برای حفاظت صحت و سلامتی ارائه می گردد:
- تغذیه سالم (خوردن غذا سر وقت، استفاده کمتر از شحمیات و قندها، جلوگیری از اسراف در امر خوردن و نوشیدن، عدم استفاده از مواد غذایی بسته بندی شده و….)
- خواب کافی و منظم ( حد اقل هفت الی هشت ساعت در شبانه روز)
- ورزش منظم، پیاده روی و تحرک (حد اقل ۲۰ دقیقه ورزش روزانه)
- نوشیدن آب ( حد اقل ۱۲ الی ۱۵ گیلاس در یک شبانه روز)
- ترک دخانیات
- محدودیت در استفاده از وسایل الکترونیکی
جزاکم الله خیرا
جزاک الله خیرا