حقوق زن در اسلام

در این اواخر یک موج بزرگ از مردم آواز بلند کرده اند، برای دادن حقوق زن و اینکه گویا در غرب و کشور های غربی برای زنان حقوق شان مکمل داده شده و در ممالک شرقی و اسلامی حقوق آنها پایمال شده است.
قبل از اینکه به حقوق زن در اسلام اشاره کنم یک نگاه گذرا میاندازیم که زن قبل از اسلام چه حالتی داشت.
حالت زن قبل از اسلام :
در جاهلیت قبل از اسلام زن از طرف اولیای امور خویش ظلم زیادی را متحمل می شد، و هیچ نیکی را از آنها نمی دیدند. طوریکه از اولین لحظه که به آنها خبر تولد دختر داده می شد از همان لحظه بدی کردن به وی را آغاز می کردند، قسمیکه قرآن بسیار زیبا آنرا وصف نموده است الله میفرماید:
( وَإِذَا بُشِّرَ أَحَدُهُم بِالْأُنثَىٰ ظَلَّ وَجْهُهُ مُسْوَدًّا وَهُوَ كَظِيمٌ )النحل (۵۸)
و هرگاه به یکی از آنها به (تولد) دختر بشار دهند ، چهره اش سیاه می شود در حالی که او خشم خود را فرو می خورد
( يَتَوَارَىٰ مِنَ الْقَوْمِ مِن سُوءِ مَا بُشِّرَ بِهِ ۚ أَيُمْسِكُهُ عَلَىٰ هُونٍ أَمْ يَدُسُّهُ فِي التُّرَابِ ۗ أَلَا سَاءَ مَا يَحْكُمُونَ )النحل (۵۹)
و به سبب بشارت بدی که به او داده شده ، از قوم (خود) پنهان می شود (می اندیشد که) آیا با خواری او را نگه دارد یا در خاک پنهانش کند ؟! آگاه باشید آنچه را که حکم می کنند ، بد (حکمی) است.

یعنی به مجرد اینکه مرد جاهلیت می شنید، که دختر دار شده است احساس حقارت، ننگ و شرم می نمود و به همین لحاظ در صدد این می شد که این ننگ را از خود بزداید و کوشش میکرد که دخترش را زنده به گور کند تا همین ننگ را از خود پاک نماید و درین صورت زن از ساده ترین حقش که زندگی کردن است محروم کرده می شد.
به همین ترتیب زن از طرف شوهر نیز ظلمی زیادی متحمل می شد طوریکه هیچ آزادی نداشت و همچنان هیچ زندگی سعادتمندی با فامیلش نداشت و مانند هر متاعی دیگر خرید و فروش می شد، و هرگاه شوهرش وفات میکرد به ارث برده می شد و در طلاق کردن هم بالایش ظلم می شد همانگونه که در ازدواج کردن بالایش می شد.
بعد از آن اسلام آمد و منزلت و جایگاه زن را در اجتماع واضح بیان نمود و حقوقش را برایش اعطاء کرد.

حقوق زن در اسلام:
اسلام آمد و اساس عدل را دربین مردم گذاشت که از آنجمله برابری دینداری بین زن و مرد در ساحات مختلف زندگی میباشد طوریکه واجبات و حساب و کتاب مرد و زن در نزد الله یکسان و مساوی بوده و هیچ فرقی در آن نیست الله میفرماید:
( مَنْ عَمِلَ صَالِحًا مِّن ذَكَرٍ أَوْ أُنثَىٰ وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَلَنُحْيِيَنَّهُ حَيَاةً طَيِّبَةً ۖ وَلَنَجْزِيَنَّهُمْ أَجْرَهُم بِأَحْسَنِ مَا كَانُوا يَعْمَلُونَ )
النحل (۹۷)
هر کسی که کار شایسته ای انجام دهد ، (خواه) مرد باشد یا زن، در حالی که مؤمن است، او را به حیاتی پاک زنده می داریم، و مسلماً پاداششان را به (حسب) بهترین اعمالی که انجام می دادند؛ به آنها می دهیم.

و رسول الله صلی الله علیه وسلم این گفته را تاکید نموده میفرماید : انما هن شقایق الرجال .
مقصد از آیت و حدیث قبلی وجود مساوات و برابری بین زن و مرد در احکام شرعی در نزد الله میباشد، مگر در بعضی احکام که آن هم نظر به فرق که در طبیعت بین زن و مرد وجود دارد فرق نموده است.

درین جا بعضی از حقوق زن را که اسلام‌ برایش اعطاء کرده بیان می کنیم:
• اسلام برای زن بوسیله ازدواج کردن راهی را برای اشباع غریزه اش گذاشته است یعنی درصورتیکه قادر به ادای تمام واجبات مطلوبش باشد میتواند ازدواج نماید.
• اسلام به زن حق فسخ ازدواجش را داده است در طورتیکه شوهرش قادر به ادای حقوقش نبوده و یا کدام ضرر دیگری از راه برقرار بودن این عقد به وی میرسد .
• از جمله حقوق که اسلام برای زن اعطاء کرده کسب و کار حلال و یا بدست آوردن درآمد حلال میباشد خواه تجارت باشد یا کدام حرفه دیگری باشد.
• اسلام برای زن آزادی تصرف کامل در مال اش را برایش داده است یعنی اینکه زن میتواند مال و دارایی داشته باشد و حرام است بالای همه خواه همسر و پدرش باشد که وی را مجبور به مصرف مالش کند و یا وی را منع کند از مصرف نمودن مال خودش .
• اسلام به زن حق انتخاب همسر را داده است قسمیکه هیچ کس نمی تواند وی را مجبور به ازدواج با شخصی که وی را نمیخواهد بکند .
• اسلام به زن حق خوردن، نوشیدن، پوشاک و مسکن را داده است که مجموعا اینها را به نام نفقه یاد نموده است، طوریکه نفقه زن مادامی که ازدواج ننموده بالای پدرش است و هرگاه ازدواج نمود بالای شوهرش میباشد.
• اسلام به بیوه زنان و پیر زنان توجه جدی نموده است و حقی برایشان در بیت المال تعیین کرده است تا اینکه آنها بدون کفیل ترک نشوند .
• اسلام ظروف و شرایط خاص زن را مراعات نموده و به همین خاطر اکثر تکالیف شرعی را از دوشش برداشته است مثل : نفقه دادن و جهاد نمودن و بعضی تکالیف را به شکل موقت از وی دور نموده مثل در حالت حیض و نفاس روزه گرفتن و نماز خواندن .
اسلام به زن کرامت خاص داده است که از آنجمله :
• اسلام به زن در رابطه ازدواج مهر تعیین نموده است که گرفتن آن حق زن بوده و هیچ کسی مانع گرفتن آن شده نمی تواند الا اینکه خودش بخواهد.
• اسلام به زن حق میراث داده است اگر چه این حق نصف مرد است ولی در مقابل زن حق مهر را دارد و هیچ نفقه بالایش نیست .
• اسلام نکاح زن را بدون ولی درست نپنداشته تا اینکه بالایش تهمت صورت نگیرد
• بخاطر تکریم زن و اینکه هیچ کسی جرات بستن اتهام دروغ بالایش را نکند حد قذف را مشروع گردانیده است .
این بود خلاصه بعضی از حقوق و صورت های تکریم و عزت دادن زن در اسلام که موارد تفصیلی آن در این مقال کوچک نمی گنجد .
و آخر دعوانا ان الحمدلله رب العلمین .