سهمگیری در انتخابات؛ رسالتی از رسالت های ما
سهمگیری در انتخابات؛ رسالتی از رسالت های ما
در این شکی نیست که ، اسلام يک دين کامل است که احکام آن، در هر زمان و بر هرکس قابل تطبيق است.
خداوند (ج) مى فرمايد: ” الْيَوْمَ اكْمَلْتُ لَكُمْ دينَكُمْ وَاتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتى وَرَضيتُ لَكُمُ الْاسْلامَ ديناً.” ترجمه: (امروز دين تان را تکميل کردم، نعمت خود را به شما تمام نمودم و اسلام را براى شما منحيث قانون پايدار و هميشگى پذيرفتم.) بخشی از آیه ۳ سوره مائده
به اساس اين آيۀ مبارک، اسلام يک دين کامل است که تمامى فوايد دنیا و آخرت در آن گنجانيده شده و براى نجات و فلاح انسانيت، جنبۀ قانون و آيين دارد. کسانيکه احکام اسلامى را در زندگى خود تطبيق نمايند، پس در دنيا و آخرت از مزاياى آن بهره مند خواهند شد.
همچنان الله متعال در آیه ۱۱ سوره رعد آورده است: “اِنَّ اللّهَ لا یُغَیِّرُ ما بِقَومٍ حَتّیَ یُغَیِّروا ما بِاَنفُسِهِم”
ترجمه:(خداوند سرنوشت قومی را تغییرنمیدهد تا اینکه (ایشان) درنفس ها (نیت) خود تغییر نیاورند).
خداوند جلت عظمة شرط تغییرآوردن درسرنوشت ملت ها را بسوی خیرو یاشر در تغییر آوردن نیات وتصمیم گیری های مثبت شان که اساس تحرک وعمل را تشکیل میدهد، رهنمود فرموده، بناءً برماست که منحیث مسلمان ازاین دستورالهی که به خیروفلاح جامعه وملت ما منتهی میگردد پیروی نمائیم.
چرا انتخابات؟
انتخابات و رای دهی یکی از شیوه های اساسی تغییرآوردن درسرنوشت سیاسی یک جامعه میباشد بناءً لازم است ازاین روند اجتماعی بطورمثبت استفاده نموده تا باشد که سبب سعادت دنیوی واخروی ما ونسل های بعدی مان گردد. زیراهرتصمیم گیری دسته جمعی وعاقلانۀ امروزی ما نتیجه مثبت وسالم را برای نسل های بعدی ملت ما به ارمغان خواهد آورد.
ما اکنون درآستانه برگزاری انتخابات پارلمانی و شورا های ولسوالی های کشورخود قرارداریم وماهمه با سهم گیری مثبت در این پروسه، می توانیم بدست خود سرنوشت خود وملت خود را رقم زنیم.
با توجه به نحوه وعملکردهای سیاسی نظام های گذشته ی کشور، برماست که ازاین فرصت بدست آمده تاریخی که حاصل چهار دهه مبارزات خستگی ناپذیر آزادیخواهانه همه ملت مسلمان افغانستان بوده که باهدیه نمودن خون سرخ میلونها شهید، معلول، یتیم و ویرانی تمام هست وبود این سرزمین بدست آمده استفاده درست واعظمی نمائیم و بدون درنظرگرفتن مصلحت های قومی، لسانی، سمتی، حزبی ومذهبی ؛ بخاطررفاه وآسایش آینده کشور خود، افراد و اشخاص مناسب راجهت خدمتگذاری صادقانه انتخاب نمائیم تا بالای زخم های ناسورملت ما مرحم گذاری نماید.
اسلام، اساس گزار شورا و مشورت در امور!
اگر برگردیم و مروری بر اوراق زرین تاریخ اسلام داشته باشیم، میبینیم که در اسلام، بر شورا تاکيد شده و از مسلمانان خواسته شده تا بين خود تفاهم و مشوره نمايند. خداوند (ج) به پيامبر خود حضرت محمد مصطفى صلى الله عليه وسلم امر کرده تا به اصحابش مشوره نمايند.
بدون شک که شورا فوايد زياد دارد و کارى که با مشوره انجام شود، کاستى و پشيمانى ندارد. در طول تاريخ، اصحاب کرام نيز زعامت خود را به اساس مشوره تعيين کرده اند. اما در جهان امروزى، انتخابات عادلانه و تعیین افراد و نمایندگان برای مشوره در اداره کشور و امور مربوط به آن، يگانه راه بیرون رفت از مشکلات و چالش های جامعه است. بايد در نظر گرفت که انتخاب رهبرى توسط انتخابات طوريکه ادعا ميشود، دستاورد تمدن غرب نيست، بلکه در ارزش ها و فرهنگ اسلامى ريشه دارد؛ نکات عمده اى که ما را به اين کار باورمند ميسازد، آن موجوديت احکام در مورد بيعت شورا و اجماع در دين مبين اسلام است، که ميتوانيم تفسير و تحقيق مفاهيم آن را به طور گسترده انجام دهيم و نظريات وسيع در مورد انتخابات و چگونگى انتخاب رهبران را دريابيم؛ و همچنان سنت پيغمبر اسلام است که با اصحاب گرامى خود مشوره ميکرد. در اين زمان که مشکل است از هرکس نظر جداگانه گرفته شود، پس عرف و عنعنۀ انتخابات در بيشتر جوامع اسلامى رواج گرديده و مردم ميتوانند در يک فضاى آزاد، به نماینده، زعيم و کانديدای مورد نظر خود راى دهند.که اين کار همانا مترادف شورا و نظرپرسى خوانده ميشود.
پارلمان در افغانستان:
حال که به اهمیت اشتراک و سهمگیری در انتخابات کوتاه اشاره صورت گرفت، چه خوب است بدانیم که چه کسانی را به عنوان نمایندگان خود به مجلس نمایندگان( پارلمان) بفرستیم و اهلیت و شایستگی این افراد چیست؟
ابتدا خوب است که از وظایف و صلاحیت پارلمان – که متشکل از مجلس نمایندگان ومجلس سنا است- را بدانیم:
فصل پنجم قانون اساسی افغانستان از ماده ی هشتاد و یکم تا ماده ی یکصد و نهم به پارلمان ، وظایف و صلاحیت پارلمان اختصاص دارد . در ماده نود قانون اساسی در این فصل ، صلاحیت شورای ملی یا مجلس سنا این گونه بیان می شود :
۱- تصویب ، تعدیل یا لغو قوانین و یا فرامین تقنینی؛
۲- تصویب پروگرام های انکشافی اجتماعی فرهنگی ، اقتصادی و تکنالوژیکی؛
۳- تصویب بودجه ی دولتی و اجازه اخذ یا اعطای قرضه؛
۴- ایجاد واحد های اداری ، تعدیل و یا الغای آن؛
۵- تصدیق معاهدات و میثاق های بین المللی یا فسخ الحاق افغانستان به آن؛
۶- سایر صلاحیت های مندرج این قانون اساسی؛
در ماده ی نود و یکم قانون اساسی ، صلاحیت و وظایف مجلس نمایندگان یا ولسی جرگه به این شرح توضیح می شود:
۱- اتخاذ تصمیم در مورد استیضاح از هر یک از وزرا مطابق به حکم ماده نود و دوم این قانون اساسی؛
۲- اتخاذ تصمیم راجع به پروگرام انکشافی و بودجه ی دولتی؛
۳- تأیید یا رد مقرریها مطابق به احکام این قانون اساسی.
شرایط و معیارهای کاندیداتوری نامزدان :
در حالی که پارلمان به عنوان نهاد قانون گزار و یا قوای مقننه در میان سه رکن دولت به ورود افراد متخصص و آگاه در امور قانون نیاز دارد ، اما بسیاری نامزدان پارلمان در اکثر نقاط کشورنه تنها که تحصیل و تخصصی در مورد قانون ندارند، بلکه برخی از آنها از سواد خواندن و نوشتن هم محروم هستند که در این صورت چه توقعی می توان از آن مجلس در تصویب قوانین متضمن عدالت و پیشرفت و نظارت دقیق و عادلانه بر عملکرد حکومت کرد ؟
در قانون اساسی شرایط و معیار نامزدی به این نهاد قانون گزار طور ذیل بیان شده است :
درماده هشتاد و پنجم قانون اساسی در مورد شرایط نامزدی و عضویت افراد به شورای ملی یا پارلمان گفته می شود:
۱- تبعه افغانستان بوده یا حد اقل ده سال قبل از تاریخ کاندید یا تعیین شدن ، تابعیت دولت افغانستان را کسب کرده باشد.
۲- از طرف محکمه به ارتکاب جرایم ضد بشری ، جنایت و یا حرمان از حقوق مدنی محکوم نشده باشد.
۳- اعضای ولسی جرگه سن بیست و پنج سالگی را در روز کاندید شدن و اعضای مشرانو جرگه سن سی و پنج سالگی را در روز کاندید یا تعیین شدن تکمیل کرده باشند.
نقش ما در انتخاب افراد شایسته و مناسب!
از آنجائیکه همه ما مسئول و جوابگو هستیم در برابر همان رأی که برای انتخاب نمایندگان مان در صندوق می اندازیم، لذا خوب است که افرادی را انتخاب نمائیم که مناسب و شایسته این مقام باشند.
ابتدآ لازم است تاکید شود که براساس آیه ۹ سوره مزمل (رَبُّ الْمَشْرِقِ وَ الْمَغْرِبِ لا إِلهَ إِلاَّ هُوَ فَاتَّخِذْهُ وَكيلاً )(همان پروردگار شرق وغرب که معبودی جز او نیست، او را نگاهبان و وکیل خود انتخاب کن) معتقدیم که برای هر کاری توکل به رب العالمین ضروری و کارگشا است.اما ما انسان ها در حیات دنیوی ضمن توکل به خدا مجبوریم برای انجام بعضی کارها اشخاصی را به عنوان وکیل یا منتخب خود تعیین نماییم تا به نمایندگی از طرف ما به رسیدگی امور بپردازد و یکی از این امور هم وکالت یا نمایندگی در پارلمان کشور است.
در اینجا چند ویژگی از نماینده مطلوب ذکر میشود:
۱- صداقت: داوطلب مورد نظرصادقانه پا به این عرصه گذاشته باشد وجهت کاسبکاری وشهرت طلبی و سرمایه گذاری اقتصادی و خدای نکرده تطمیع شده توسط گروه های قدرت طلب به میدان نیاید و ازعوام فریبی دوری کند.
۲- شجاعت: جسارت وشجاعت بیان حقایق را به مردم و انتقال خواسته های آنان را به مدیران کشوروهمچنین توان افشاگری فساد احتمالی از زورگویان و قدرتمندان را داشته باشد. در صورت ضعف اراده و غالب شدن ترس در اولین فرصت از نمایندگی مردم کناره گیری نماید.
۳- شعور اجتماعی و بهرۀ هوشی مناسب: برای اینکه دچار عوام گرائی احساسی و بی منطق وروزمرگی بی حاصل به هرجهت نشود،لازم است فرد مورد نظراز بهره هوشی مناسب و شعور اجتماعی کافی برخوردار باشد. نسبت به دیدگاه های سیاسی موجود در کشورآگاهی لازم را داشته واز اوضاع سیاسی،اجتماعی،اقتصادی و فرهنگی اطلاع وافی داشته باشد.
۴- باورهای مصلحانه و مخلصانه : شخص داوطلب معتقد به حقوق انسانی وآزادی وعدالت بوده و مردم را ولی نعمت خود بداند ودر راه بسط آزادی و عدالت از هیچ کوششی دریغ ننماید.
به امید اینکه یک انتخابات آزاد و عادلانه را با امنیت و آرامش در پیش رو داشته باشیم.
منابع:
قرآنکریم
قانون اساسی کشور
قانون انتخابات
جزوه اسلام و انتخابات
گرد آورنده: حمیرا حبیب